Gezins-, familiale en relationele moeilijkheden
Contextuele therapie
Contextuele psychotherapie is een integratieve psychotherapie die mensen in hun hart en in hun verlangen naar verbinding aanspreekt. Het gaat uit van de dynamische verbondenheid tussen een persoon en zijn omgeving, dit over verschillende generaties heen. De mens is geen mens zonder de ander. Hierbij steunt het contextuele model op het aangeboren rechtvaardigheidsgevoel dat mensen hebben en dat hen motiveert om op een verantwoordelijke manier met elkaar om te gaan. Kenmerkend voor contextuele psychotherapie is dan ook de dimensie van de relationele ethiek, waarbij mensen worden uitgenodigd om op een constructieve manier in relatie te staan. Deze therapievorm richt zich minder op pathologie maar tracht zoveel mogelijk hulpbronnen te mobiliseren om klachten te doen afnemen. Er is daarbij evenveel aandacht voor de individuele als voor de relationele werkelijkheid.
Systeemtherapie
Systeemtherapie is een effectieve, holistische benadering waarbij gedragingen niet los worden bekeken, maar steeds in samenhang met de omgeving. Gedrag en problemen worden begrepen binnen een netwerk van relaties en invloeden – zoals familie, vrienden, werk of school. Veel factoren staan voortdurend met elkaar in wisselwerking en beïnvloeden wie je bent en wat je doet.
Systeemtherapie gaat uit van de mogelijkheid tot verandering. Elke verandering bij één persoon heeft effect op het geheel, en omgekeerd. Wanneer jij verandert, verandert ook jouw omgeving. Dit maakt het mogelijk om patronen te doorbreken en nieuwe vormen van interactie te creëren.
Deze therapievorm is ontstaan als antwoord op therapieën die zich louter op het individu richtten, zonder aandacht voor de samenhang met omgevingsfactoren, communicatie en relaties. In systeemtherapie staat juist de interactie tussen mensen en hun omgeving centraal, niet enkel het probleem zelf. Het uitgangspunt is dat een probleem onderdeel is van een groter geheel – een systeem. Dit systeem omvat de leefomgeving: gezin, familie, vriendenkring, collega’s, schoolomgeving, … Er wordt samen besproken waar het nodig is om deze context te betrekken, en dit gebeurt op ieders tempo en naar eigen wens.
Systeemtherapie is ook wel gekend als gezins- en relatietherapie, maar kan evengoed bestaan binnen individuele therapie. Zelfs als anderen niet fysiek aanwezig zijn, wordt hun invloed meegenomen in het begrijpen van gedragspatronen. Want ook wanneer jij alleen in therapie komt, blijven de anderen van invloed – en jij op hen.
Strikt genomen is een systeem een dynamisch geheel van verschillende elementen die op één of andere manier met elkaar verbonden zijn. Tussen deze elementen bestaan onderlinge relaties, beïnvloedende factoren, interacties, terugkerende patronen, … Een probleem wordt vaak niet door één iemand ‘gedragen’, maar ontstaat en blijft bestaan in het geheel. Het systeem reguleert zichzelf en is voortdurend in ontwikkeling.
De holistische visie binnen systeemtherapie sluit aan bij het idee dat we meer zijn dan de som der delen. We functioneren niet als losse individuen, maar in constante wisselwerking met anderen. In deze benadering worden onderliggende oorzaken en patronen onderzocht, en wordt gezocht naar nieuwe betekenissen bij gebeurtenissen of moeilijkheden.
Systeemtherapie is een boeiende manier van kijken naar het leven, naar groei en ontwikkeling. Er wordt gezocht naar nieuwe betekenissen bij gebeurtenissen en moeilijkheden; betekenissen die er al waren. Zo doen we dingen vaak onbewust en zijn er onderliggende beweegredenen, oorzaken en betekenissen. Vaak hebben deze een verbindend effect, maar in bepaalde patronen, gedragingen, interacties, communicatievormen zijn deze vaak onzichtbaar. Door middel van systeemtherapie wordt men zich weer bewust van onderlinge reacties en onderliggende oorzaken. Ook krijgt men een beter begrip van de onderlinge invloed die men op elkaar heeft.
Tijdens de therapie gaan we na welke factoren het probleem mee in stand houden, en waar ruimte ligt voor verandering. Dit helpt om circulaire patronen te doorbreken, en inzicht te krijgen in de wederzijdse invloed die mensen op elkaar uitoefenen.